Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Kotlinie

      W XIX wieku budynek szkolny mieścił się w drewnianej, krytej strzechą gliniance. Wtedy, kiedy dyrektorem był Tomasz Lewicki, postanowiono wybudować nową, murowaną szkołę. Niestety, ukończono ją dopiero po jego śmierci, kiedy dyrektorem był Michał Taczak z Mieszkowa. Dzięki ofiarnej pomocy mieszkańców Kotlina w stosunkowo szybkim tempie stanęła nowa szkoła, która mieściła się przy kościele na obecnej ulicy S. Rymarkiewicza (dzisiaj jest to północna część tego budynku). W nowej szkole poszerzono zakres nauczania i przybyło nowych nauczycieli. Oprócz M. Taczaka pracowali wtedy: Konrad Gluschke, Stanisław Barschnik, Kazimiera i Maria Mikołajczak.
W tym czasie istniała w Kotlinie jeszcze szkoła ewangelicka przy ulicy Dworcowej. Kierownikiem tej szkoły był życzliwy Polakom Niemiec Boesler.
Nasilająca się od 1887 roku germanizacja, kiedy to władze pruskie wprowadziły nakaz nauki wszystkich przedmiotów w języku niemieckim oprócz religii, stała się przyczyną strajku szkolnego. Miał on miejsce od 4 kwietnia do 17 czerwca 1907 roku. Podłoże do strajku przygotowały rozpowszechniane przez Ignacego Kosińskiego, ojca Wojciecha, wiadomości o podobnych wystąpieniach we Wrześni czy Pleszewie i literatura patriotyczna. W okresie strajku kierownikiem szkoły był nadal M. Taczak, a nauczycielami Tudziński z Twardowa, Niemiec Hentschel oraz Polak Leon Salewski, który jednak po polsku nie rozmawiał. To właśnie na jego lekcji uczniowie odmówili modlenia się po niemiecku, za co spotkały ich szykany i kary chłosty.
Po odzyskaniu niepodległości, w latach 20 – tych XX wieku, kierownikiem szkoły był Ludwik Konieczny. Budynek składał się z czterech izb lekcyjnych. Do szkoły uczęszczało 160 dzieci. Grono nauczycielskie liczyło 5 osób: L. Konieczny, Stefania Korbikówna, Zygmunt Frąckowiak oraz M. i S. Billokowie.
W latach 30 – tych kierownikiem był Serafin Billok.
W 1933 r., w wyniku reorganizacji szkolnictwa przez ówczesnego ministra J. Jędrzejewicza szkoła w Kotlinie stała się szkołą o  II stopniu nauczania - 5 klasach z 4 nauczycielami i ok. 200 uczniami i nosiła imię Józefa Piłsudskiego. 
We wrześniu 1932 roku powstało koło Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych. Prezesem koła został wybrany Serafin Billok, a prezesem honorowym p. Kucharkowski. Koło liczyło 21 członków i zajmowało się organizowaniem festynów, akademii oraz zbieraniem funduszy na rzecz budowy szkół. Szkoła prowadziła także Kursy Oświaty Pozaszkolnej.
W 1939 roku szkoła w Kotlinie została zaliczona do III stopnia nauczania, czyli o 7 klasach. Uczyło się w niej 253 uczniów. W tym też roku zakupiono dla szkoły radio. Postanowiono również rozpocząć przebudowę szkoły związaną z reorganizacją nauczania. Jednakże wybuch wojny przerwał te zamiary.
W okresie okupacji niemieckiej 1939 – 1945 budynek szkoły zmieniono na magazyn zaopatrzenia wojsk niemieckich. W piwnicach były beczki z benzyną. Nauka dzieci odbywała się nieregularnie po 2 godziny dziennie. Uczono się po niemiecku podstaw czytania i pisania oraz liczenia w zakresie 100. Mimo surowych kar, Polacy prowadzili tajne nauczanie tzw. komplety, zajmowali się tym Franciszek Szymczak i Wojciech Kosiński.
Wycofujące się wojska niemieckie spaliły gmach szkoły w nocy z 22 / 23 stycznia 1945 roku. Następnego dnia wojska radzieckie wkroczyły do Kotlina. Mimo zniszczenia budynku nauczanie rozpoczęło się dość wcześnie, bo 19 lutego 1945 roku. Lekcje odbywały się  najpierw w sali nad restauracją, a potem w dworku po byłym właścicielu Kotlina. Początkowo kierownictwo placówki objęła Irena Heidrychówna z Leszna, potem od 8 marca 1945 roku obowiązki te przejął Wacław Miękus z Prus. Od 16 kwietnia pracę w charakterze nauczyciela podjęli Andrzej Spychaj, Antoni Kasprzak, Stanisława Jankowska. W pierwszym dniu nauki stawiło się 134 dzieci, a rok szkolny ukończyło 14 lipca 1945 roku już 200 uczniów. Niestety, świadectw nie rozdano, ponieważ nie było blankietów. Rok szkolny 1945/1946 był rokiem organizacyjnym.
5 października 1945 roku założono spółdzielnię szkolną, 12 stycznia 1946 r. drużyną harcerską i bibliotekę (56 woluminów), w lutym koło PCK. Pracę podjęli nowi nauczyciele Józef Roszak i Leokadia Roszak (Wołoszyńska). Do 7 klas chodziło ok. 228 uczniów.
11 października 1948 roku rozpoczęto odbudowę spalonej szkoły, którą ukończono 2 marca 1950 roku. Mieszkańcy Kotlina postanowili jednak wybudować nową szkołę przy ulicy Poznańskiej i Powstańców Wielkopolskich. 13 sierpnia 1949 roku wmurowano nawet kamień węgielny pod nią, jednakże postawiono tylko piwnice. Prace zawieszono, mimo że w 1950 roku uczyło się już 380 dzieci w 14 oddziałach, a nauka trwała do godziny 16 i dłużej. Później powstał w tym miejscu blok mieszkalny dla spółdzielców.
Od 18 lipca 1950 roku kierownikiem szkoły został Edmund Przepierski. Grono stałych nauczycieli stanowili – Edmund Przepierski, Zofia Wysocka, Janina i Marek Przepierscy oraz Apolonia Moskal i pani Perz. Po wybudowaniu gmachu Urzędu Gminy w Kotlinie szkoła przejęła w 1969 roku budynek po nim, mieszczący się w dawnej szkole ewangelickiej przy ulicy Dworcowej. Utworzono w nim 2 klasy i przedszkole. W tym czasie wybudowano także Dom Nauczyciela. Nauczyciele opuścili mieszkania w szkole, które zamieniono na klasy, bibliotekę, świetlicę i kuchnię. W 1973 roku przeprowadzono reformę oświaty, powołując Gminne Szkoły Zbiorcze. Dyrektorem powstałej w Kotlinie placówki od 1 sierpnia 1973 roku został Marek Przepierski. Grono nauczycielskie składało się z: Marka i Janiny Przepierskich, Bożeny Błaszczyk, Teresy Cychnerskiej, Reginy Duszyńskiej, Ireny Kościelnej, Józefy Niewiadomskiej, Stefanii Jankowskiej, Haliny Zachman, Danuty Skiby, Marii Badury, Andrzeja Borkiewicza, Czesławy Kozielczyk, Kazimiery Wałęsiak. 
31 maja 1978 roku Kuratorium Oświaty i Wychowania w Kaliszu nadało szkole imię Marii Konopnickiej i prawo posiadania sztandaru. Od 1981 roku dyrektorem szkoły został Marian Wiła, zastępcą Teresa Cychnerska. Wcześniej funkcję zastępcy pełniła pani Stefania Jankowska. Grono pedagogiczne stanowili w tych latach następujący nauczyciele: Bożena Błaszczyk, Regina Duszyńska, Józefa Niewiadomska, Janina i Marek Przepierscy, Danuta Skiba, Halina Zachman, Maria Lewandowska, Maria Badura, Irena Kościelna, Marek Krzywania, Wiesław Mielczarek, Jolanta Paszkiewicz, Urszula Moch, Anna Parysek, Iwona Adamczewska, Aurelia Dembowa, Małgorzata Woźniak, Krystyna Płachta, Jolanta Woś, Barbara Wąsiewska, Agnieszka Staszak, Zdzisława Serbiak, Piotr Stróżyński, Ireneusz Olszewski, Małgorzata Cychnerska, Olga Walczak i Włodzimierz Szymkowiak. 
W 1986 roku podjęto decyzję o budowie nowoczesnej szkoły. Pracę rozpoczęto w 1987 roku, a już 1 września 1989 roku odbyła się Wojewódzka Inauguracja Roku Szkolnego. Naukę rozpoczęło wówczas 585 uczniów w 21 oddziałach i 35 nauczycieli. Do grona pedagogicznego dołączyli wówczas: Jolanta i Roman Stysiowie, Dorota i Tomasz Kosińscy, Mariusz Idkowiak, Halina Grala, Elżbieta Peszko, Jolanta Karwat i Katarzyna Bartczak. Nieco później podjęłli pracę: Halina Szymczak, Beata Remblewska, Beata Karczmarek, Arleta Barańska-Zdunek. W połowie lat 90-tych Iwona Stefaniak i Edyta Orpel.
Przy szkole wybudowano dwa domy nauczycielskie dla 8 rodzin. Budynki po starej szkole również przeznaczono na mieszkania dla nauczycieli.
W 1990r. wprowadzono lekcje religii, a 26 lutego 1991 dokonano poświęcenia szkoły i zawieszenia krzyży.
W 1991r. szkołę odwiedził ks. biskup Bogdan Wojtuś, a 1994 ks. biskup Stanisław Napierała.
W wyniku reformy oświaty w 1999r. wprowadzono sześcioklasową szkołę podstawową, której dyrektorem pozostał Marian Wiła, a zastępcą Edyta Orpel i trzy klasy gimnazjum, którego dyrektorką została Halina Grala. W 2002r. gimnazjum otrzymało imię Jana Pawła II. We wrześniu 2002 po odejściu na emeryturę M. Wiły dyrektorką szkoły podstawowej została Edyta Orpel, a zastępcą Arleta Kycia.
W październiku 2003 szkoła uzyskała tytuł „Szkoła z klasą”, a w czerwcu 2005 tytuł LEGO-nasza szkoła uczy czytać, COGITO – nasza szkoła uczy myśleć, AGO – nasza szkoła uczy działać. W październiku 2005 roku nasza szkoła została wybrana (w sumie wybrano z całej Polski 443 szkoły spośród 1490) do projektu SZKOŁA MARZEŃ finansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.